تمرکز بر فضاسازی و ایجاد محیط عملیاتی در رشته کشاورزی، طرح پویش نقاط تاریک حوزه آموزش را برطرف می نماید؟ - مجله اندیشه

اگر علاقمند به دریافت بهترین خدمات ویزای تحصیلی استرالیا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم ویزای تحصیلی استرالیا، با دریافت مشاوره رایگان از مجربترین تیم مهاجرتی استرالیا، بهترین مسیر را به سوی دانشگاه های استرالیا انتخاب کنید.

گروه استان های خبرگزاری خبرنگاران ـ حسین بوذری؛ در حالی کهشرایط آموزش علوم کشاورزی و منابع طبیعی در کشور فرایند خوبی را طی نمی نماید، دانشگاه آزاد اسلامی دارای 4 هزار باب آزمایشگاه مرتبط با رشته کشاورزی است.

آنگونه که دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی می گوید؛ این دانشگاه بیش از 5 هزار هکتار اراضی کشاورزی و 130 دانشکده کشاورزی در مناطق مختلف کشور نیز دارد و با این شرایط می تواند شبکه گسترده آموزشی و تحقیقاتی ایجاد کند تا در هر نقطه از کشور یک ایستگاه تحقیقاتی فعال داشته باشد.

دانشگاه آزاد اسلامی دارای یک هزار و 700 عضو تمام وقت هیئت علمی گروه کشاورزی هم هست؛ اما کمتر از 7 هزار دانشجو در رشته کشاورزی دارد که این موضوع به شدت نگران نماینده و بیانگر این است که آموزش ضعیف کشاورزی برای امنیت غذایی کشور تهدید محسوب می گردد؛ چراکه در طول این سال ها کمتر به اهمیت آموزش کشاورزی توجه شده است.

طهرانچی در سفر اخیر خود به شمال کشور هم در ملاقات با استادان گروه کشاورزی واحد دانشگاهی رشت با بیان اینکه امروز رشته و دانشکده های کشاورزی تبدیل به مظلوم ترین ها شده اند، اظهار کرد که آینده کشاورزی به دلیل نداشتن فناوران نخبه تهدید می گردد. به رغم آنکه کشاورزی با معیشت 5 میلیون خانوار ارتباط مستقیم دارد و 18 درصد GDP را به خود اختصاص داده به دلیل نبود انطباق رشته کشاورزی با فناوری های روز و احتیاج کشاورزان با کاهش دانشجو روبرو است.

خبرگزاری خبرنگاران در سلسله تبادل نظرهایی با رؤسای دانشکده های کشاورزی و مدیران گروه به آنالیز رشته کشاورزی، آسیب شناسی و ارائه راه چارهها برای آموزش مناسب در این حوزه می پردازد.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی و دارای فارغ التحصیلان بسیاری در رشته کشاورزی بوده است و به طور جدی در حوزه عملیاتی وارد شده و شرکت های دانش بنیان حوزه کشاورزی و گلخانه ای فعالیت خود را در این زمینه شروع نموده اند و پروژه ملی فراوری بذر نیز در این استان بیش از یک سال پیش کلید خورده است.

خبرنگار خبرنگاران برای آگاهی از فعالیت های دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) در حوزه کشاورزی و آنالیز مسائل و آسیب های این حوزه همراه با راه چارهها با علیرضا جلالی زند رئیس دانشکده کشاورزی واحد اصفهان تبادل نظر نموده است که مشروح این تبادل نظر در پی می آید:

خبرنگاران: آقای دکتر! شیوه های آموزشی امروز در حوزه کشاورزی دانشگاه ها را چگونه ارزیابی می کنید؟

جلالی زند: شیوه های آموزشی از قدیم در دانشگاه ها بیشتر به روش آکادمیک بوده و بخشی نیز به صورت عملیاتی انجام می شد؛ اما امروز شیوه های آموزشی حالت مدر ن تر و پویاتری پیدا نموده و در این راستا طرح پویش می تواند حوزه کشاورزی را در دانشگاه ها از حالت تئوریزه به عملیاتی تبدیل و به عبارتی دانشجویان کشاورزی را آچار به دست کند.

(در طرح پویش دانشجویان همزمان با تحصیل متناسب با رشته تحصیلی در شرکت ها و کارخانه هایی که با دانشگاه تفاهم نامه همکاری امضا نموده اند، وارد صنعت شده و مشغول به کار می شوند)

همه ساله با سیل زیادی از فارغ التحصیلان کشاورزی روبرو هستیم، از سوی دیگر احتیاج جامعه بالاست و شاهد بیکاری بسیاری از فارغ التحصیلان هستیم و دلیل آن نیز تئوریزه ماندن شیوه آموزشی در دانشگاه هاست.

راه چارههای عملیاتی کردن آموزش و مقابله با تئوریزه آن

دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) برای مقابله با این شیوه و روش، فعالیت خود را روی فضاسازی و ایجاد محیط عملیاتی متمرکز نموده و در این راستا یک شرکت دانش بنیان در حوزه کشاورزی راه اندازی نموده است؛ البته یادآوری این نکته حائز اهمیت است که با کوشش رئیس وقت دانشگاه مقدمات راه اندازی یک شرکت فراوری بذر -که پیش از این از خارج وارد می شد، ازجمله بذرهای هیبرید گوجه، خیار و انواع صیفی جات- از هشت سال گذشته مهیا شد و اکنون به مرحله فراوری و تجاری سازی رسیده است.

اکنون چند رقم خیار و گوجه گلخانه ای، فلفل دلمه ای و انواع میوه های جالیزی را در مرکز بذر واحد اصفهان فراوری و حتی به سایر کشورها صادر می کنیم و این عرصه موجب شده تا تعداد زیادی از فارغ التحصیلان بسیار خوب جذب شرکت دانش بنیان شوند و در آینده نیز تعداد زیادی از فارغ التحصیلان را به خدمت خواهیم گرفت.

شرکت دانش بنیان واحد اصفهان اکنون در نقاط مختلف کشور مزارع تحقیقاتی دارد و مقرر شده یک گلخانه 50 هکتاری نیز در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه - مجلسی ساخته گردد و زیر کشت برود. از این نظر عرصه بسیار خوبی ایجاد شده تا فارغ التحصیلان کشاورزی اعتماد به نفس بیشتری پیدا نموده و به پویایی کشاورزی در کشور یاری نمایند.

از سوی دیگر طرح پویش می تواند بسیاری از نقاط تاریک در حوزه آموزش کشاورزی را برطرف کند. هشت واحد درسی به صورت کارورزی به دانشجویان داده می گردد و در هر بخشی از آن دانشجویان می توانند آموزش ببینند و بعد از فارغ التحصیلی وارد بازار کار شوند.

این موضوع به صاحبان سرمایه یاری می نماید تا دانشجویانی که در قالب طرح پویش آموزش دیده اند به استخدام شرکت ها دربیایند یا در دامداری ها و گلخانه ها مشغول فعالیت شوند.

در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان هکتارها زمین خالی وجود دارد و تنها چیزی که موجب می گردد نتوانیم از این زمین ها به خوبی استفاده کنیم، کمبود آب است.

در حوزه گلخانه ای شدن کشاورزی و تصفیه پساب ها اقداماتی انجام داده ایم و حتی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد نائین طرح هایی داریم که می تواند به حل معضل آب یاری کند تا کشت گلخانه با سرعت بیشتری طی گردد.

خبرنگاران: به نظر می رسد در حوزه تربیت فناوران نخبه در عرصه کشاورزی با مشکل روبرو هستیم و آینده از این حیث در حال تهدید است، راه چاره شما برای مقابله با این معضل چیست؟

جلالی زند: متأسفانه فعالیت ها در کشور اینگونه است تا به تخصصی احتیاج پیدا نکنیم، دنبال آن نمی رویم، درحالی که بخش خصوصی در استان اصفهان برای نوین کردن و هوشمندی گلخانه ها گام های جدی برداشته است.

البته برای هوشمندکردن گلخانه ها باید هزینه زیادی صرف کنیم. در بعضی از گلخانه های فراوری بذر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) تا حدی این کار انجام شده است.

چرا قطری ها به سمت رونق حوزه کشاورزی رفتند؟

شرکت های دانش بنیان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) نمونه هایی را در دست آنالیز دارند، به عنوان مثال میزان رطوبت گیاه و خاک با دستگاهی که فراوری شده، مشخص می گردد و با توجه به اطلاعاتی که این دستگاه از گیاه یا خاک می گیرد، مه پاش ها می توانند فعال شوند و این کار در بخش خصوصی انجام می گردد و برای کشور نیز قابل اجراست.

خبرنگاران: خوب چرا این دستگاه در کل کشور به اجرا درنمی آید تا مناطقی که با معضل آب روبرو هستند بتوانند فارغ از این معضل هوشمندسازی گلخانه ها را شروع نمایند؟

جلالی زند: سؤال خوبی پرسیدید. در بعضی مناطق هنوز معضل آب را احساس ننموده اند و این موضوع موجب شده هزینه های بالای شروع هوشمندسازی گلخانه ها، گلخانه داران را به دلیل شرایط نامناسب مالی عقب نگه دارد؛ اما در بعضی دیگر از مناطق استان اصفهان این کار شروع شده و به نظر می رسد با افزایش هزینه های کارگری و گلخانه ها، گلخانه های هوشمند آرام آرام توجیه مالی پیدا کند.

مثالی برایتان می زنم؛ سال گذشته بر اثر مسائل اتفاق افتاده میان قطر و عربستان و مسائل واردات محصولات کشاورزی، قطری ها با وجود مسائل اقلیمی به سمت فعالیت در حوزه کشاورزی رفتند؛ هرچند مقرون به صرفه نباشد.

بنابراین اوضاع فعلی اتفاق افتاده در جهان ما را به فعالیت در حوزه کشاورزی ترغیب می نماید، از سوی دیگر با ایجاد شرکت های دانش بنیان مانند شرکت فراوری بذر، بسیاری معتقد بودند که دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) در این زمینه پیروزیتی به دست نخواهد آورد؛ اما اکنون بسیار خوب کار می نماید و پیروز نیز هست و برای اغلب استان ها الگوی خوبی شده ایم.

خبرنگاران: مشکل سرمازدگی و خشکسالی در بعضی مناطق موجب شده بیشتر متخصصان به سمت احیای روش های نوین کشت بفرایند. فکر می کنید راه چارههای ارائه شده از سوی متخصصان در این دو حوزه پیروزیت آمیز بوده است؟

جلالی زند: به صورت جزئی فعالیت هایی انجام شده که همان موضوعات مربوط به هوشمندسازی بوده و به صورت تئوریک در کشاورزی مطرح شده، اما هیچ گاه عملیاتی نشده است.

فعالیت هایی برای جلوگیری از سرمازدگی و خشکسالی توسط ارگان ها و سازمان هایی شروع شده است؛ به عنوان مثال ترکیباتی از کائولین را روی سطح برگ گیاهان می پاشند (کائولین از ترکیباتی است که در فراوری چینی استفاده می گردد.) تا برگ های درختان از آفتاب سوختگی در امان باشند. همچنین ترکیبات کائولین از حمله آفات در زمستان به درختان و برگ ها جلوگیری می نماید و محافظی مقابل سرمازدگی است.

مثال دیگری می زنم؛ استفاده از ژلاتین که روی ناحیه گلوگاه میوه انار پراکنده می نمایند برای ممانعت و مبارزه با کرم گلوگاه انار استفاده می گردد تا با آفات مقابله گردد و این روشی است که برای مقابله با سرمازدگی در کشور توسعه پیدا نموده است.

تفکر تئوریکالی در حوزه کشاورزی درآمدزا نیست

استفاده از تراکتور با اگزوزهای دودزا نیز در باغات مانع سرمازدگی می گردد؛ اما تحقیقات مفصلی در جهان برای مقابله با سرمازدگی انجام می گردد که یکی از آنها زیر کشت بردن محصولات است.

ذکر این نکته لازم است که با کشت زیرپلاستیکی یا گلخانه ای می توان شرایط را تا حد زیادی کنترل کرد.

خبرنگاران: چرا دانشگاه ها در رشته کشاورزی با کاهش دانشجو روبرو هستند؟

جلالی زند: متأسفانه تفکر کشور در موضوع کشاورزی سنتی بوده و این تفکر درآمدزا نیست، در حقیقت دلیل این سیستم تئوریکالی که پیشتر در کشاورزی مطرح بوده، آن است که هدف بر فارغ التحصیلی دانشجویان بوده، در حالی که نباید فقط تربیت آکادمیسین ملاک باشد و باید به صورت عملیاتی وارد حوزه کشاورزی شد.

اکنون بسیاری از دانشجویان ما در شهرستان های اصفهان بدون توجه به نتیجه استخدام دولتی گلخانه احداث نموده اند و از این راه درآمد خوبی نیز دارند و این موضوع موجب تشویق جوانان به تحصیل در رشته کشاورزی شده است.

مسلماً در ابتدا ممکن است راه اندازی گلخانه سخت باشد؛ اما با کسب تجربه این مسائل نیز برطرف خواهد شد. درصورتی که دانشجویان را عملیاتی تربیت کنیم، آزمون و خطا نخواهند داشت و نگران از بین رفتن سرمایه شان نیستند.

خبرنگاران: دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) چه اقداماتی برای برطرف مسائل حوزه کشاورزی انجام داده یا در دست اقدام دارد؟

جلالی زند: در این راستاچند اقدام را در دستور کار داریم، نخست مشاوره تحصیلی به صورت رایگان است. این مشاوره به صورت تلفنی و حضوری برای فارغ التحصیلان انجام می گردد.

دومین اقدام ما دعوت گروهی دانش آموزان برای بازدید از دانشکده کشاورزی، گلخانه های تحقیقاتی، فروش گل و گلخانه های آموزشی و مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان است.

دستاوردهای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در حوزه کشاورزی

این موارد موجب شده تا دانش آموزان به رشته کشاورزی علاقه مند شوند و در آینده به این رشته گرایش پیدا نمایند و مراکز رشد در این زمینه مانند مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، مرکز فراوری بذرمان و ... به دانش آموزان و دانشجویان ایده بدهند.

خبرنگاران: دستاوردها و محصولاتی که به صورت عملی در حوزه کشاورزی کسب نموده اید، چیست؟

جلالی زند: دانشگاه آزاد اسلامیواحد اصفهان (خوراسگان)در این راستا محصولات گلخانه ای و جالیز فراوری نموده است. فراوری شیر بز سانن در این دانشگاه به صورت کاملاً ارگانیک و بدون هیچ گونه مواد اضافی، نگه دارنده، آنتی بیوتیک و ... از دیگر اقدامات این دانشگاه در حوزه کشاورزی است.

در مرغداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان نیز بدون هیچ گونه مواد نگه دارنده مرغ سبز فراوری می کنیم.

دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان دارای 200 رأس گاو شیری نژاد هلشتاین فریزن هستیم که شیر این گاوها به کارخانه برده شده و تبدیل به محصولات پروبیوتیک و ارگانی می گردد.

خوشبختانه محصولات دامی و کشاورزی بسیار خوبی هم در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان فراوری و عرضه نموده ایم.

10 باب گلخانه داریم که مختص فراوری گل هستند و تا قبل از شیوع کرونا درآمد خوبی از فروش گل داشتیم، اما اکنون فروش کاهش پیدا نموده است.

خبرنگاران: چه تعداد دانشجو و عضو هیئت علمی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان مشغول هستند و در مقطع تحصیلات تکمیلی از چند دانشجو برخوردار هستید؟

جلالی زند: این دانشکده دارای 48 عضو هیئت علمی، 3 هزار دانشجو (در این بین 700 دانشجو در مقطع تحصیلات تکمیلی تحصیل می نمایند) است و تا به امروز 7 هزار نفر نیز فارغ التحصیل شده اند.

خبرنگاران: با شیوع کرونا شرایط شما از نظر درآمدزایی به چه شکل است؟

جلالی زند: شیوع ویروس کرونا تا آنجا که با قوت مردم در ارتباط بوده تأثیر زیادی نداشته، اما در خصوص محصولاتی که ارتباطی با قوت مردم نداشته تأثیر زیادی گذاشته است، به عنوان مثال فروش گل به شدت پایین آمده است.

پیش از این از محل فراوری گل ژِربرا درآمد زیادی داشتیم و شرکت هایی که با خبرنگارانن قرارداد داشتیم، گل را از ما پیش خرید نموده بودند.

گل های رز و آنتوریومی که فراوری می کردیم طی یک سال به فروش می رساندیم؛ اما با اوضاع کرونا در هلند نیز که مهد گل جهانست، بسیاری از گل ها را از بین بردند؛ بنابراین در شرایط فعلی مدیریت نموده و میزان فراوری گل را پایین آوردیم؛ اما در مجموع صنعت گل آسیب دیده است.

خبرنگاران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان از چه رشته گرایش هایی برخوردار است و چه فعالیت هایی در این زمینه داشته اید؟

جلالی زند: دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان سال 1365 با رشته های علوم دامی، علوم زراعی یا همان زراعت و اصلاح نباتات فعالیت خودذ را به طور رسمی شروع کرد. گیاه پزشکی، صنایع غذایی، خاک شناسی، محیط زیست و طراحی فضای سبز نیز از دیگر رشته هایی است که فعال است؛ البته در رشته طراحی فضای سبز فعلاً دانشجو نداریم.

6 باب آزمایشگاه مختص فعالیت های تحقیقاتی دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در رشته کشاورزی داریم و از هشت باب آزمایشگاه آموزشی و پژوهشی نیز برخورداریم که مورد استفاده دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد است.

در مرکز پژوهشکده نیز جدیدترین دستگاه های پژوهشی مستقر شده است و پژوهشگران می توانند از این مرکز در راستای دستیابی به اهداف پژوهشی خود استفاده نمایند.

قراردادی با یک شرکت دانش بنیان منعقد نموده ایم که معتمد سازمان استاندارد استان اصفهان است، به طوری که نمونه های ارسال شده از سوی سازمان غذا و دارو، دامپزشکی و ... به شرکت دانش بنیان می رسد و پس از آزمایش به اداره استاندارد ارائه داده می گردد.

یک شرکت دانش بنیان با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی به فراوری گز با شیرینی طبیعی (بدون شکر) اقدام نموده که به سودآوری نیز رسیده است.

در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) سرای گیاهان دارویی را با دو هکتار زمین ایجاد نموده ایم که فعالیت های پژوهشی، آموزشی و فراوری گیاهان دارویی در آن انجام می گردد.

در توافقنامه ای میان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان و رئیس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مقرر شده نمایشگاه و موزه گیاهان دارویی با هزینه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ایجاد گردد که دانشجویان تخصصی رشته فارماکوگنوزی و دانشجویان دکتری حرفه ای داروسازی دانشگاه اصفهان در این زمینه با ما همکاری خواهند داشت.

مرکزی به نام قطب ترانسژنزیز داریم که زیر نظر معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در حوزه انتقال ژن، فعالیت های بیوتکنولوژی به خصوص امور دام مانند تلقیح مصنوعی، انتقال ژن بیشتر در حوزه سلول های جانوری و حتی سلول های گیاهی فعال است.

خبرنگاران: در حوزه شرکت دانش بنیان فعالیت دیگری داشته اید؟

جلالی زند: یک شرکت دانش بنیان دیگر نیز در فراوری سموم گیاهی برای گاوداری ها و مرغداری ها مشغول است که محصول این فعالیت ها در مرحله پیرا انکوباسیون است.

4078/4062/