خبرنگاران اولین غروب تحریم های تسلیحاتی ایران به رغم هیاهوی کاخ سفید - مجله اندیشه

روزنامه جوان دوشنبه 28 مهر در گزارشی نوشت: منابع رسمی در این خصوص که ایران طی روزهای آینده قرارداد فروش یا خرید تسلیحاتی منعقد کند، موضع گیری نکرده اند و احتمالاً تا بعد از انتخابات دو هفته آینده در آمریکا، اقدامی عملی در این حوزه انجام نخواهد شد، ولی شورای روابط خارجه اروپا پیش بینی کرده که به زودی روسیه و چین قرارداد تسلیحاتی با ایران منعقد خواهند کرد.

آمریکا به رغم تلاش ها و لفاظی های بی سابقه هفته های اخیر، نتوانست مکانیسم ماشه پیش بینی شده در قطعنامه 2231 را فعال کند و به این ترتیب، از ساعت 3:30 بامداد دیروز، یعنی به فاصله پنج سال بعد از اجرای برجام، بخش اول تحریم های تسلیحاتی ایران لغو شد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت روحانی در توئیتی نوشت: عجیب نیست که با تجهیز کورکورانه به سلاح مخالف باشیم؛ از آن رو که سلاح در ایران برای دفاع است، برخلاف عملکرد دیگر کشورها، نه جنگ به راه انداخته و نه سبب فساد می گردد. او گفته که ما ایمان داریم امنیت با اراده ملت ما و خودکفایی اش محقق می گردد؛ اهداف ما همیشه صلح آمیز و دفاعی است.

وزارت امور خارجه هم در بیانیه ای گفت: جمهوری اسلامی ایران می تواند هرگونه سلاح و تجهیزات لازم را، از هر منبعی، بدون محدودیت قانونی و صرفاً براساس نیازهای دفاعی خود تهیه کند و همچنین می تواند بر مبنای سیاست های خود تسلیحات دفاعی صادر کند. به گفته وزارت امور خارجه، همه محدودیت های انتقال اقلام تسلیحاتی به ایران و از ایران به صورت اتوماتیک خاتمه پیدا کرده است. بیانیه وزارت خارجه که در آن بر لغو اتوماتیک تأکید شده، نشان می دهد که خاتمه تحریم های ایران نیازی به اعلامیه، یادداشت یا هرگونه سند دیگری از سوی سازمان ملل و شورای امنیت ندارد. در بیانیه وزارت امور خارجه روز یک شنبه یک روز بسیار مهم برای جامعه جهانی خوانده شده که برخلاف تلاش های رژیم ایالات متحده، از قطعنامه 2231 شورای امنیت ملل متحد و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) صیانت کرده است.

این بیانیه می افزاید: از امروز، همه محدودیت های انتقال اقلام تسلیحاتی به و از جمهوری اسلامی ایران و همچنین اقدامات و خدمات اقتصادی مرتبط با آن و تمامی ممنوعیت های ورود یا عبور از قلمرو دولت های عضو ملل متحد که پیش از این علیه برخی از شهروندان و مسئولان نظامی ایران تحمیل شده بودند، به صورت اتوماتیک خاتمه یافت. وزارت خارجه در این بیانیه گفته است: لغو محدودیت های تسلیحاتی و ممنوعیت مسافرتی به گونه ای طراحی شده است که اتوماتیک بوده و به هیچ اقدام دیگری نیاز ندارد. این مهم پس از مذاکرات نفس گیر و با پیش بینی دقیق از امکان نقض تعهد از سوی یک یا چند طرف دیگر برجام به دست آمد. وزارت امور خارجه تأکید کرده که همین روش برای خاتمه محدودیت های موشکی در سال 1402 (2023) و نیز خاتمه کامل پرونده هسته ای در شورای امنیت در سال 1404 (2025) هم پیش بینی شده است.

وزارت امور خارجه در بیانیه خود می گوید که باید این نکته مورد تأکید واقع گردد که سنگ بنای سیاست خارجی ایران رد سلطه و فشار در هر شکل آن است. از این رو، تحمیل هرگونه محدودیت در هر زمینه ای - از جمله اقتصادی، اقتصادی، انرژی و تسلیحاتی - هیچگاه از جانب ایران به رسمیت شناخته نشده است. در این بیانیه آمده است: ایالات متحده که نیرنگ های غیرقانونی و بدخواهانه آن در تلاش برای نقض هر چه بیشتر قطعنامه شورای امنیت، در طول سه ماه گذشته چندین بار توسط شورای امنیت به طور قاطع رد شده است، باید رویه مخرب خود را در قبال قطعنامه 2231 رها کرده، به پایبندی کامل به تعهدات خود براساس منشور ملل متحد بازگردد، اقدامات مغایر با حقوق بین الملل و نادیده دریافت نظم بین المللی را متوقف کند و از دامن زدن به بی ثباتی در منطقه غرب آسیا اجتناب ورزد. وزارت امور خارجه تأکید کرده است: بدیهی است هرگونه اقدامی در تعارض با مفاد قطعنامه 2231 و خصوصاً بند 1 قطعنامه و چارچوب های زمانی مندرج در آن، در شمار نقض ماهوی قطعنامه و اهداف برجام محسوب شده و جمهوری اسلامی ایران متقابلاً حق انجام اقدامات لازم برای تأمین منافع ملی خود را محفوظ می دارد.

رادیو چین: این خاتمه یکجانبه گرایی امریکا است

هنوز معین نیست که بلافاصله بعد از ساعت صفر خاتمه تحریم های تسلیحاتی، تهران قراردادی با متحدین و شرکای خود منعقد کرده یا توافقی را عملیاتی خواهد کرد یا نه، ولی شورای روابط خارجه اروپا پیش بینی کرده که در هفته های آینده می توان انتظار داشت روسیه و چین توافقنامه تسلیحاتی با ایران منعقد کنند. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه دیروز همزمان با خاتمه تحریم ها با تأکید بر اینکه کشورش هراسی از تحریم های امریکا ندارد، از توسعه و تداوم همکاری فنی-نظامی با جمهوری اسلامی ایران خبر داد. ریابکوف گفته که روسیه از تحریم های امریکا نمی ترسد، زیرا به آن ها عادت کرده است. معاون وزیر خارجه روسیه بدون معین کردن زمانی معین، گفته که روسیه در حال توسعه همکاری چندجانبه با ایران است و همکاری در زمینه نظامی- فنی بسته به نیازهای طرفین و آمادگی متقابل برای چنین همکاری هایی به روشی آرام ادامه خواهد یافت.

حمید بعیدی نژاد، سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن نیز بدون اینکه به زمان خاصی اشاره کند، گفته که از امروز در پنجمین سالگرد اجرای برجام، تمامی محدودیت های بین المللی صادرات و واردات تسلیحات که بیش از 10 سال است علیه کشورمان وضع شده، خاتمه می یابد و تهران بر اساس اصول سیاست دفاعی و نیازهای دفاعی خود به صادرات و یا واردات تسلیحات اقدام خواهد کرد. مایک پمپئو وزیر امور خارجه امریکا دیروز یک بار دیگر مدعی بازگشت تحریم های شورای امنیت شد و در عین حال در موضعی متناقض کشورهای دیگر را تهدید به اعمال تحریم های یکجانبه کرد.

با وجود این، هیچ کدام از مقام های امریکا از سحرگاه تا غروب دیروز هیچ موضعی در خصوص غروب تحریم های تسلیحاتی ایران از خود ابراز نکردند. شبکه خبری الجزیره قطر در گزارشی از خاتمه تحریم تسلیحاتی ایران نوشت که واشنگتن در اجرای طرح تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد شکست خورد و تهران رفع تحریم ها را یک پیروزی برای خود می داند. رادیو بین المللی چین هم گزارش کرد که یکجانبه گرایی امریکا با خاتمه تحریم تسلیحاتی ایران باز هم ناکام ماند.