بالاخره قند و چربی را بخوریم یا نخوریم؟ - مجله اندیشه

در انگلستان مالیات بیش تری برای نوشیدنی های با مقدار قند بالا در نظر گرفته شده و بر اساس یکی از قوانین نیویورک، رستوران ها باید در منوی غذاهای شان مقابل گزینه هایی که بیش تر از یک قاشق چایخوری (معادل 2.3 گرم) نمک دارند، علامت ویژه ای را درج نمایند. این علامت به شکل یک نمکدان سفید است که داخل یک مثلث سیاه رنگ قرار گرفته است؛ یعنی این غذا شور و برای سلامتی خطرناک است. گوشت فرآوری شده هم از جمله غذاهایی است که گفته می گردد سرطان زاست و باید به مقدار بسیار کمی مصرف، یا ترجیحا از سبد غذایی حذف گردد.

اما خبرهایی که تا پیش از این درباره لبنیات و گوشت با چربی اشباع شده منتشر می شده، غالبا ضدونقیض بودند. از طرفی گفته می شد که مصرف این مواد غذایی برای سلامتی مضر است، اما از طرف دیگر، مطالعات بیش تر در سال های اخیر و نتایجی که از آنالیز های فراتحلیلی (Meta-Analysis) به دست آمده، نشان داده افرادی که لبنیات یا گوشت با چربی اشباع شده مصرف می نمایند، از نظر سلامت قلبی، فرقی با کسانی که این غذاها را نمی خوردند، نداشتند.

فراتحلیل یا فراپژوهش شاخه ای از روش تحقیق است که داده های مختلف از پژوهش های گوناگون را جمع آوری می نماید و آن ها را در قالب یک مجموعه واحد، مورد آنالیز قرار می دهد. نتایجی که از این روش تحقیقی به دست می آید، نسبت به تحلیل های منفرد، از اعتبار بیش تری برخوردار است. به عبارتی، فراتحلیل عبارت است از تحلیل و پژوهش مجموعه ای از تحلیل ها.

در یکی از تحقیقات فراتحلیلی که درباره اثر مواد غذایی حاوی چربی اشباع شده روی قلب و سلامت انسان اجرا شده، بنیاد همیاری کوکران (Cochrane Collaboration) که در زمینه ارایه خدمات پزشکی مستقل فعالیت دارد، اقدام به جمع آوری 15 کارآزمایی بالینی (Clinical Trial) کرد که روی 59 هزار شرکت نماینده اجرا شده بود. (کارآزمایی بالینی یکی از انواع مطالعات پزشکی است که روی جمعیت انسانی انجام می گردد و هدف اش عموما آنالیز اثر داروها و شیوه های درمانی است.)

این افراد به گروه های مختلفی تقسیم بندی شدند و هر گروه به مدت دو سال از غذاهایی با مقدار چربی اشباع شده تعیین استفاده کردند. در نتیجه این تحقیق مشاهده شد که کاهش مصرف چربی اشباع شده اثر قابل توجهی روی سلامت انسان ندارد، اما می تواند باعث کم شدن تعداد حمله های قلبی غیرمهلک گردد. در تحقیق دیگری که در دانشگاه های کانادا صورت گرفت نیز تعیین شد که مصرف غذاها با چربی اشباع شده عاملی نیست که باعث حمله ها یا بیماری های قلبی یا دیابت نوع 2 گردد.

مورد دیگر، درباره گوشت فرآوری شده است؛ بر اساس مطالعات آژانس بین المللی تحقیقات سرطان در سال 2015، مصرف گوشت فرآوری شده سرطان زا است، در حالی که مصرف گوشت قرمز پخته هم احتمالا سرطان زا است. طبیعی است که انتشار چنین مطالبی برای شرکت های فراوری مواد غذایی و شهروندان، گیج نماینده است. در هر صورت، واضح نیست که بالاخره گوشت (که حاوی مواد مغذی خوبی هم هست) مفید است یا اصلا باید آن را به طور کلی از سبد غذایی حذف کرد و مثل مرتاض ها زندگی کرد؛ ضمن این که بازار گوشت فرآوری شده هم بسیار پررونق است و از مواد غذایی محبوب بسیاری از خانواده ها محسوب می گردد.

اما باید در نظر داشت که بر اساس مطالعات، ضرر گوشت فرآوری شده تعیینا به اثبات رسیده و چنین عنوان شده که آسیب آن به بدن انسان عین سیگار کشیدن است. از هر 100 نفر غیرسیگاری، یک نفر احتمالا به سرطان مبتلا خواهد شد، در حالی که از هر 100 نفر سیگاری که روزی یک پاکت سیگار می کشند، 20 نفر در معرض ابتلا به سرطان هستند.

طبق تحقیقات اجرا شده در سال 2015، بعد از گوشت فرآوری شده، مواد قندی دومین دشمن سلامت انسان هستند. بر اساس پژو هش ها هر انسان باید تنها 5 درصد کالری روزانه خود را از منابع قندی تامین کند. این در حالی است که هر فرد به طور میانه 12 درصد کالری روزانه خود را از مواد قندی دریافت می نماید.

تحقیقات نشان داده که کاهش 40 درصدی قند موجود در نوشیدنی های گازدار طی 5 سال، باعث جلوگیری از بروز چاقی مفرط در یک میلیون انسان می گردد. بعضی از دولت های برای مقابله با این آسیب، تمهیداتی مثل افزایش مالیات روی مواد قندی را به اجرا درآورده اند. البته افزایش مالیات نمی تواند به تنهایی راه چاره مناسبی برای این معضل باشد و باید تمهیدات دیگری را هم به موازات آن، به اجرا درآورد.

با این احوال مشاهده می گردد که باید تعدادی از مواد خوراکی را از سبد غذایی حذف کرد. در عوض می توان وعده های غذایی را با سبزیجات و میوه های خام یا پخته، ماهی و لبنیات کم چرب تامین کرد.

منبع: Ft.com