لزوم تجهیز موزه ها به ابزارهای حسی و لمسی - مجله اندیشه

به گزارش خبرنگاران، در پاسداشت اولین روز از هفته ملی کودک که از سوی کانون پرورش فکری بچه ها و نوجوانان با عنوان تخصصی بچه ها احتیاجمند خدمات ویژه، فرصت های برابر نامگذاری شده، دانش آموزان دبستان ناشنوایان نیمروز و مجتمع آموزشی نابینایان نرجس از موزه ملی ایران بازدید کردند و با روش های مناسب هر دو گروه بعضی اقدامات اجرایی برای آشنایی با آثار تاریخی موزه ها را آموزش دیدند.

ضرورت برطرف انزوا پذیری گروه های احتیاجمند خدمات ویژه از موزه ها

جبرییل نوکنده - مدیر کل موزه ملی ایران -، نبود یک عضو در بچه ها به عنوان سرمایه های اصلی هر جامعه و وارثان فرهنگ و هویت یک ملت را یک ویژگی حائز اهمیت در ان ها دانست و گفت: هیچ کودکی نباید بنا به معلولیت یا احتیاج ویژه اش برای حضور در مکانی منع گردد. موزه ها نیز از این امر مستثنی نیستند.

او با ارائه خلاصه ای از فعالیت های صورت گرفته برای گروه های احتیاجمند خدمات ویژه در موزه ملی ایران اظهار کرد: موزه مادر، خانه هر فرد ایرانی با هر سطحی از ادراک و توانایی های ذهنی و جسمی است و این مجموعه در صدد برطرف انزوا پذیری گروه های احتیاجمند خدمات ویژه از موزه با آسیب شناسی موقعیت فعلی خود است .

وی با اشاره به این که افتخار می کنم که نام موزه ملی ایران در لیست اردوهای بازدید مراکز آموزشی نابینایان قرار گرفته است، اعلام کرد: دسترس پذیری آسان به منظور آشنایی با پیغام و هویت فرهنگی وظیفه ذاتی هر موزه ای است، که امروزه در موزه های بزرگ و کوچک در جهان شاهد ارائه این خدمات به شیوه های گوناگون هستیم .

نوکنده علاوه بر ضرورت تغییر مواجهه جامعه با این قشر مبنی بر تمرکز به توانایی های معلولان، گفت: بسیاری از اوقات معلولان به ما احتیاجمند نیستند، ما هستیم که برای تغییر نگرش های مادی و روزمرگی ها به آن ها احتیاجمندیم.

رعایت حقوق بچه ها احتیاجمند خدمات ویژه

مرتضی آسمانی - معاون اداره آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران - نیز در سخنانی با تاکید بر ضرورت تغییر نگاه معلولیت به عنوان یک نقص، اظهار کرد: بچه ها با احتیاجهای ویژه قبل از اینکه هر چیزی باشند کودک هستند، یعنی تمام حقوقی که برای بچه های با شرایط معمول متصور هستیم برای آنها نیز باید قائل باشیم. مانند حق بازی، آموزش رایگان، استفاده از امکانات شهری، سینما، پارک، خیابان و مدرسه.

او با بیان این که برای احقاق حق بچه ها معلول، باید شرایط حضور او را در این نوع از مکان ها فراهم کرد، ادامه داد: فراهم کردن این شرایط یعنی مناسب سازی فضا. یعنی بسته به نوع معلولیت باید فضا مناسب سازی گردد تا او از این مکان ها به اندازه داشته هایش بهره ببرد.

علاقمندی دانش آموزان احتیاجمند خدمات ویژه به تحقیق و پژوهش در موزه ها

کوکب طاهباز - مدرس هنرستان ناشنوایان ،طراح و تصویرگر کتاب های حسی و لمسی - نیز در صحبت هایی با بیان این که نقش حساس موزه ها در توسعه دانش بشری در صندلیِ محل نگهداری خالص ترین اطلاعات بشری موزه ها است، گفت: این نهادهای فرهنگی می توانند با توجه به اهداف و آنچه ارائه می دهند، مراجعانِ ویژه خود را گروه بندی نمایند و خدمات قابل استفاده ای برای هر گروه طراحی و ارائه نمایند. سپس بازخوردهای منحصر بفرد و جدیدی را که از این مراجعان گرفته اند در جهت توسعه اهداف خود در نظر بگیرند.

وی همسان سازی و مناسب سازی فضاها و خدمات به معلولان را احتیاجمند رعایت اصولی دانست که هر موزه یا سازمانی با توجه به اهداف خاص خود آنها را به کار می گیرند، و ادامه داد: نحوه تعامل با جامعه از مهم ترین مسائل بچه ها و نوجوانان به صورت ویژه است، این در حالی است که متاسفانه در حال حاضر بسیاری از این نوجوانان در اجتماع احساس تنهایی می نمایند.

او همچنین با اشاره به این که موزه ها در حال حاضر باید به بسیاری از ابزارهای حسی و لمسی مجهز شوند، اضافه نمود: بسیاری از دانش آموزانِ ویژه تمایل به تحقیق و پژوهش در موزه ها دارند اما امکانات برایشان مهیا نیست. اما نباید این را فراموش کرد که نابینایی مزیتی را به وجود می آورد که باعث قوی شدن سایر حواس می گردد .حتی یک انسان بینا می تواند این تجربه را داشته باشد.

امضای تفاهم نامه بین میراث و آموزش و پرورش راهی برای استفاده از دانش کارشناسانه

سید احمد محیط طباطبایی - رییس ایکوم ایران - نیز در سخنانی به تاریخچه طولانی فعالیت های بسیاری از موزه های جهان برای بچه ها و گروه های احتیاجمند خدمات ویژه و ضرورت ترویج این فرهنگ اشاره نمود و گفت: با توجه به استعدادهای قابل توجه در بچه ها و نوجوانان گروه های احتیاجمند خدمات ویژه، زمان آن رسیده تا این نوع وظایف از مستحب به صورت واجب درآید .

به اعتقاد وی برای برخورداری از ظرفیت ها و هدایتمندی صحیحِ عملکرد در حوزه دانش آموزان استثنایی کشور، باید تفاهم نامه ای بین دو وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و آموزش و پرورش انجام گردد تا با بهره مندی از دانش کارشناسانه این دو نهاد فرهنگی، بتوانیم استفاده مطلوب از موزه ها را برای بچه ها و نوجوانان این گروه مهیا کنیم.

همچنین فیلم سرخابی به کارگردانی مرتضی آسمانی منتخب بهترین فیلم داستانی کوتاه جشنواره بین المللی فیلم های کودک و نوجوان اصفهان سال 98 برای این بچه ها به نمایش درآمد.