جنجال بر سر تصویر این کوسه زشت ، عجیب و نادر در دریای مدیترانه! ، عکس - مجله اندیشه

پریسا عباسی- نمایشی در دنیای علم کوسه ها و در اعماق دریا در حال اتفاق افتادن است. اما این ثبت علمی هیجان انگیز از مشاهده یک گونه کوسه ماهی نادر در مکانی نو، در واقع ممکن است فقط تصویری از یک اسباب بازی پلاستیکی باشد.

زیست شناسان، علاقه مندان به کوسه ها، و دیگر کارشناسان با انتشار توییت هایی و در تبادل نظر با مجله Gizmodo، نظراتشان را نسبت به واقعی بودن تصویر دیو کوسه بیان نموده و اعلام نمودند در خصوص واقعی بودن آن تردید دارند.

اگر این عکس واقعی باشد، یعنی ثبت اولین مورد از این گونه در دریای مدیترانه رخ داده است، که به معنای توسعه و پراکنده شدن قلمرو این موجود نادر است، که در نوع خود بسیار مهم و درخور توجه است. اما اگر همانطور که منابع متعدد بیان می نمایند، تصویری که از دیو کوسه منتشر شده است، عکس یک اسباب بازی باشد، می تواند یک داستان هشداردهنده در خصوص دانشوری شهروندی در خصوص پژوهش های علمی، سهل انگاری در انجام وظایف و آنالیز دقیق آنها، و نهایتا فشاری باشد که دانشمندان مکررا برای انتشار یافته های نو در کوتاه ترین زمان ممکن با آن روبرو هستند.

برای حل مساله این کوسه، بیایید از ابتدا آغاز کنیم

سال گذشته، دانشمندان مقاله ای را منتشر کردند که در آن اسنادی مبنی بر پیدا شدن یک دیو کوسه جوان مرده در ساحلی در یونان نشان داده می شد. بر اساس مقاله منتشر شده در مجله علوم دریایی مدیترانه در ماه می 2022، این اولین باری بود که یکی از کوسه های کابوس مانند دریاهای عمیق، در دریای مدیترانه مشاهده شده بود. در آن مقاله، محققان گفته بودند عکس این کوسه به وسیله یک دانشمند که شهروند آنجاست برای آنها ارسال شده و هیچ یک از اعضاء تیم شخصاً نمونه را از نزدیک ندیده، یا آن را آنالیز ننموده است.

کوسه های گابلین موجوداتی زیرک هستند که به ندرت مرده یا زنده آنها دیده می شوند. از آنجاییکه که آنها بیشتر عمر خود را در عمق هزار متری اقیانوس ها می گذرانند، بنابراین اطلاعات زیادی در خصوص فراوری مثل یا عادت های آنها وجود ندارد. نمونه های تایید شده ای از وجود این گونه کوسه در منطقه ها مختلف اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و هند یافت شده اند، که نشان دهنده پراکندگی گسترده آنها در سرتاسر دنیا است. با این حال، تا قبل از انجام این مطالعه، هیچ کس سندی از وجود یک دیو کوسه در دریای مدیترانه منتشر ننموده بود.

چندین ماه پس از انتشار اولین عکس این کوسه، در نوامبر 2022، گروهی از محققان مستقل و گیاه شناسان، با ارائه نظریاتی در خصوص مقاله اولیه در همان مجله علمی، درستی و واقعی بودن این نمونه را زیر سوال بردند. آنها نوشتند:با آنالیز دقیق این تصویر، شک و تردیدهایی در خصوص واقعی بودن آن ایجاد شده است. این افراد 10 علت برای اثبات تردید خود بیان کردند؛ از شکل فک کوسه گرفته تا تعداد نادرست آبشش های آن، و سفتی و خشکی باله ها و سایر قسمتهای بدن که در شرحات مقاله جزئیاتی از آنها ذکر نشده است.

در پاسخ به گروه اول، نویسندگان مطالعه اولیه، نظرات بعدی خود را در ژانویه منتشر کردند و با ارائه مستندات بیشتر سعی کردند تا تردیدها در خصوص اصالت نمونه یافت شده را رفع نمایند. نظرات هر دو گروه برای اولین بار در روز دوشنبه به صورت آنلاین منتشر شد.

تکذیبی بر یک تکذیب

با این حال، رد این نظریات باعث ایجاد مسائل و ابهامات بیشتری شد و جویندگان حقیقت در خصوص دیو کوسه متقاعد نشدند. یورگن پولرسپوک، محقق مستقل در خصوص کوسه ها و نویسنده اصلی نظریه نوامبر 2022، در ایمیلی به Gizmodo نوشت:به نظر من این یک مدل ساخته شده از این کوسه است، زمانی که اولین بار تصویر این کوسه را دیدم، بلافاصله متوجه ظاهر غیرطبیعی آن شدم. بر روی بدن حیوانات مرده یا اسیر شده، اغلب نشانه ای از جراحت یا تجزیه دیده می گردد. اما نمونه موجود در عکس اینچنین نیست.

او بعلاوه اظهار داشت، در مقاله اصلی عنوان شده که طول تقریبی کوسه گوبلین 80 سانتیمتر است. نویسندگان در پاسخ به این حرف گفتند که در واقع، شهروند دانشمند یابنده این کوسه، طول این نمونه را بین 17 تا 20سانتیمتر تخمین زده است و به طور بالقوه این می تواند جنین یک کوسه باشد، نه یک کوسه نوجوان. به نظر پولرسپوک، مقدار 20سانتیمتر کوچک تر از آن است که بتوانیم آن را یک دیو کوسه قابل زنده ماندن، نابالغ، یا حتی جنین بدانیم.

تحریریه Gizmodo با محقق اصلی و سردبیر مجله ای که اولین بار شناسایی دیو کوسه را اعلام و منتشر نموده بود تماس گرفت، ولی تا زمان انتشار این مطلب آنها پاسخی نداده اند.

اینترنت راه را باز می نماید

در همین حال، بحث بر سر این موضوع که آیا این یک کوسه واقعی است یا نه، به صورت آنلاین داغ شده بود. دیوید شیفمن، بوم شناس کوسه ها و زیست شناس علوم دریایی، حداقل دو موضوع مختلف را در توییتر آنالیز کرد. شیفمن در یکی از توئیت ها، فروش کوسه اسباب بازی مدل گابلین در eBay را منتشر کرد که درست شبیه به عکس کوسه یافت است.

اندرو تالر، اکولوژیست اعماق دریا نیز در توییتر اعلام نمود که با تماشا عکس این اسباب بازی خاص در eBay متقاعد شده است. او گفت: دیگر رازی در میان نیست. این تصویر یک کوسه اسباب بازی است، بعلاوه او در ایمیلی به Gizmodo شرح داد: این موضوع خارج از حوزه تخصصی من است... اما تنها شرح من این است که این عکس بسیار شبیه یک کوسه اسباب بازی است.

بعلاوه در پی توئیت های تالر و شیفمن، بسیاری از علاقه مندان به کوسه ها نیز با تایید مشاهدات خود، عکس گرفته شده از کوسه را بسیار شبیه به کوسه اسباب بازی اعلام نمودند.

اما یک محقق علوم دریایی این کوشش ها را فراتر برد. متیو مک داویت، یک وکیل است، و در اوقات فراغت خود به تحقیق در خصوص کوسه ها می پردازد، او درباره این موضوع جنجالی گزارشی تهیه نموده و به مقایسه تصویر اصلی این کوسه و تصویر منتشر شده پرداخته است. او این اطلاعات را با Gizmodo به اشتراک گذاشته است.

مک داویت در تبادل نظریی تلفنی به Gizmodo گفت: عکس اصلی گمراه نماینده است. او از اجزایی نظیر پوزه، دم و دهان این کوسه نام برد که با اطلاعات او در خصوص دیو کوسه مطابقت ندارد. بعلاوه او به نظریه پولرسپوک در خصوص مقدار این کوسه پرداخت و تاکید نمود به نظر او هم این عکس درست به نظر نمی رسد.

مک داویت می گوید: این اولین بار نیست که عکسی غیرواقعی به عنوان شاهدی بر گستردگی یک گونه از ماهی ها منتشر می گردد(تعجب نکنید، زیرا کوسه هم یک نوع ماهی است!). این محقق به داستان انتشار تصویری از یک wedgefish نادر آفریقایی اشاره می نماید که شاهدی بر وجود این گونه ماهی در سواحل جزیره سائوتومه و جایی که هرگز در آنجا دیده نشده، بود. او گفت: نهایتا معین شد که این تصویر مربوط به گونه دیگری از این خانواده، یعنی خانواده wedgefish تایوانی بوده و عکس آن در یک آکواریوم در پرتغال گرفته شده است. یک عکاس متقلب، گفته بود که این عکس را در هنگام غواصی گرفته است!

او گفت: چنین موقعیت هایی می توانند تأثیرات منفی واقعی بر روی محققان بگذارند. مک داویت اظهار داشت در زمان انتشار عکس wedgefish ، بعضی از دانشمندان آماده شده بودند تا به آنالیز آب های سائوتومه بپردازند تا بتوانند نمونه های بیشتری از این ماهی کمیاب را پیدا نمایند. و چنین خبری باعث نا امیدی آنها شد.

یک زیست شناس دریایی که به خاطر ترس از آسیب حرفه ای خواست نامش فاش نگردد، در یک تماس تلفنی به Gizmodo گفت: کاملاً مطمئن است که عکس منتشر شده از دیو کوسه جعلی است. او گفت، با اولین نگاه به تصویر، احساس کرد که یک چیز آن درست نیست. این دانشمند شرح داد که تنها با ارائه یک عکس، حتی بدون یک متر برای مقدار گیر در کنار آن، نمی توان وجود یک گونه را در مکانی ثبت کرد.

او در ادامه گفت: اگرچه خودش شخصا دانشمندانی که این عکس را منتشر نموده اند نمی شناسد، اما فکر می نماید که آنها قصد بدی از انجام این کار نداشته اند. زیرا معین نیست آیا شهروند دانشمندی که این عکس را ارسال نموده می دانسته که این یک دیو کوسه واقعی هست یا خیر!

هم زیست شناس دریایی و هم مک داویت هر دو بر این باورند که مسئله مهم در اینجا بی توجهی مجله ناشر و فشار عمومی دانشگاه برای انتشار یافته های نو و هیجان انگیز است. در اینجا مسئولانه ترین و برترین نتیجه این است که یا محققین اصلی باید مقاله خود را پس بگیرند و یا نشریه ای که آن را منتشر نموده است، بیانه ای مبنی بر پس گرفتن این مقاله صادر کند.

پولرسپوک نیز با این کار موافق است. وی اظهار داشت که محقق اصلی در مطالعه دیو کوسه، یک دانشجو است. او به Gizmodo نوشت: به نظر من، بار مسائل و مسئولیت بیشتر بر عهده سردبیر مجله و کسانی است که مطلب را منتشر می نمایندو به این باور رسیده که این یک تصادف از طرف نویسندگان اصلی بوده است.

فوق العاده است. آیا واقعا پلاستیکی است؟

دانشمندان علوم دریایی و علاقه مندان به کوسه ها، تنها کسانی نیستند که به Gizmodo گفته اند که عکس منتشر شده ازکوسه گابلین مشکوک به نظر می رسد. دو کارشناس پلاستیک نیز نگرانی خود در خصوص درست بودن وجود این ماهی در این مکان را بیان کردند.

جوآنا سیپ، محقق اثرات مخرب پلاستیک در دانشگاه دوک، در یک تماس تلفنی به Gizmodo گفت: من فکر می کنم ممکن است این یک اسباب بازی پلاستیکی تخریب شده باشد. سیپ گفت تا زمانی که نتواند بطور مستقیم این شی ء را بازرسی کند، نمی تواند با اطمینان اظهارنظر کند. اما بسیاری از جنبه های موجود در عکس نشان می دهد که این کوسه ماهی می تواند یک قالب پلاستیکی ساخته شده باشد.

او فکر می نماید که خط کنار دهان کوسه، به سادگی می تواند یک شکاف از پلاستیک های ماشینی ساخته شده باشد. سپس به ذراتی که روی بدن این کوسه قرار دارند و می توانند ماسه باشد اشاره می نماید و می گویند که آنها می توانند رنگ های پلاستیکی چسبیده به مدل باشند. او در خصوص نقش تیرهL مانند روی دم این کوسه می گوید که چیزی است شبیه به سایه زدن عمدی به وسیله رنگ بر روی بدنه این اسباب بازی.

بیشتر بخوانید:

• شبحی که در آب به رنگین کمان بدل می گردد؛ راز گربه ماهی رنگین کمانی چیست؟

سیپ اضافه نمود: به علاوه، افتادگی در قسمت دم و پوزه این کوسه و رنگ محو آن می تواند نتیجه گرم یا سرد شدن و یا ساییده شدن این اسباب بازی پلاستیکی، خصوصا در سواحل یونان و در زیر نور خورشید باشد.

گرگ مریل، که دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه دوک است و در خصوص آلودگی پلاستیک بر پستانداران دریایی مطالعه می نماید، نیز معتقد است که عکس منتشر شده ، در واقع تصویر یک مدل پلاستیکی ساخته شده از این حیوان است. او در ایمیلی به Gizmodo نوشت: من یک متخصص کوسه شناس نیستم. من در خصوص پلاستیک و آثار آنها بر نهنگ ها مطالعه می کنم، اما مطمئن هستم که این یک اسباب بازی است.

نقد او منعکس نماینده نظرهای محققان دیگر بود. او بعلاوه به نبودن مقیاس مقدار گیری برای عکس و سهل انگاری در شرحات در نسخه اصلی اشاره نمود. او اظهار داشت که یافتن یک نمونه کاملاً دست نخورده از یک موجود دریایی در ساحل، بسیار نادر است. مریل می نویسد: لاشخورهایی مانند خرچنگ ها، مرغان دریایی، و غیره، عاشق یک وعده غذای مجانی و آماده هستند. و اگر روزی هر حیوانی به ساحل برسد، آنها اغلب بدون درنگ بافت های نرمی مانند چشم ها را تخلیه می نمایند و می خورند.

منبع: gizmodo

5858