اعدادی که روزبه روز کوچک تر می گردد

به گزارش مجله اندیشه، مساله آب موضوعی است که دیگر از شعار خارج و به یک واقعیت تلخ برای کشور تبدیل گردیده و روزبه روز شرایط بحرانی تری را تجربه می نماید، شرایطی که حال ایران را وخیم نموده و باید به صورت ضرب العجلی به فکر معالجه آن بود.

اعدادی که روزبه روز کوچک تر می گردد

به گزارش خبرنگاران، سال گذشته حجم آب های سطحی کشور 32 میلیارد مترمکعب بود، اما امسال حجم این آب ها به 25 میلیارد مترمکعب رسیده یعنی حجم آب های سطحی کشور حدود 35 درصد کاهش یافته و این در شرایطی است که این عدد در دهه 70، حدود 80 میلیارد مترمکعب بوده است.

همچنین تداوم خشکسالی ها، افت بارندگی ها و تبعات ناشی از کم آبی و بی آبی در کشور موجب گردیده تا از میان 609 دشت ایران، 390 دشت دارای وضعیت ممنوعه و ممنوعه بحرانی است که از این تعداد 255 دشت در شرایط ممنوعه و 135 دشت نیز در وضعیت ممنوعه بحرانی قرار گرفته اند و هرگونه توسعه بهره برداری از منابع آب های زیرزمینی در دشت های یاد گردیده ممنوع است.

ادامه فشار به منابع زیرزمینی موجب گردیده است تا کسری تجمعی آبخوان های زیرزمینی کشور به 130 میلیارد مترمکعب برسد که حدود 106 میلیارد مترمکعب از این کسری در طی 20 سال اخیر رخ داده است و هر ساله نیز رقمی در حدود شش میلیارد مترمکعب به کسری مخازن زیرزمینی کشور اضافه می گردد.

از طرفی در حال حاضر اضافه برداشت چاه های مجاز از منابع زیرزمینی به حدود پنج میلیارد مترمکعب و برداشت از چاه های غیرمجاز به حدود هفت میلیارد مترمکعب رسیده که ادامه این روند باعث گردیده است تا بیش از 90 درصد پتانسیل منابع آب زیرزمینی کشور در دشت های ممنوعه قرار بگیرد.

بر اساس ارزیابی انجام شده استان های فارس با 90 دشت، کرمان با 37 دشت، خراسان رضوی با 33 دشت، اصفهان با 26 دشت و خراسان جنوبی با 25 دشت در صدر استان های دارای بیشترین دشت های ممنوعه و ممنوعه بحرانی قرار گرفته اند.

از طرفی استان های خراسان رضوی با یک میلیارد و 85 میلیون مترمکعب، کرمان با 813 میلیون مترمکعب، فارس با 551 میلیون مترمکعب، اصفهان با 320 میلیون مترمکعب و یزد با 296 میلیون مترمکعب درصدر استان های دارای بیشترین میزان کسری مخزن آبخوان های زیرزمینی قرار گرفته اند.

از سوی دیگر بر اساس آخرین آمار و ارقام سال آبی 1396- 1397 در حالی به سرانجام رسید که میزان بارش های کشور از ابتدای سال آبی(ابتدای مهرماه 1396) تا سرانجام شهریورماه امسال به 171 میلمتر رسیده که در مقایسه مدت زمان مشابه سال گذشته(233 میلیمتر) حدود 27 درصد و در مقایسه با مدت متوسط بلندمدت (249 میلیمتر) حدود 31 کاهش داشته است.

با وجود اینکه بارش های فصل بهار امسال در مقایسه با سال گذشته رشد 12 درصدی داشته است، ولی افت 45 بارندگی ها در فصل زمستان و کاهش 26 درصدی بارش ها در فصل پاییز سال 96 موجب گردیده تا تابستان امسال را با کاهش 62 میلیمتری نزولات جوی نسبت به سال گذشته سپری کنیم.

نگاهی به روند بارندگی های 50 سال اخیر کشور حکایت از وضعیت نامطلوب نزولات جوی سال آبی جاری دارد. سال آبی 1396 -1397 با ثبت 171 میلیمتر بارندگی رتبه 48 بارش های نیم قرن اخیر را به خود اختصاص داده است. در 50 سال اخیر تنها سال های آبی 1378 -1379 ثبت 156 میلیمتر و سال آبی 1386 -1387 با ثبت 143 میلیمتر بارندگی به مراتب وضعیت نامناسب تری را نسبت به سال آبی جاری تجربه نموده اند و در انتهای جدول بارندگی های نیم قرن اخیر کشور قرار گرفته اند.

آمار و ارقام منابع آبی کشور بیانگر اوضاع نابه سامان کشور در این حوزه است چراکه از یک سو با کاهش آب های سطحی و از سوی دیگر کاهش آب های زیر زمینی مواجهه هستیم، علاوه بر این، وضعیت بارندگی ها نیز چندان مناسب نیست.

علاوه بر این از میان 177 سد بزرگ موجود در شش حوضه آبریز اصلی کشور 90 سد بزرگ از جمله سدهای زاینده رود، شهیدرجایی، ساوه، کوثر و ملاصدرا کمتر از 40 درصد آب ذخیره گردیده دارند.

از سوی دیگر میزان برداشت از منابع آب تجدیدپذیر بسیار زیاد است به گونه ای که بر اساس گفته های عیسی کلانتری هیچ کشوری نباید بیش از 40 درصد ظرفیت منابع تجدیدپذیر را مصرف کند اما در ایران 130 درصد برداشت می گردد.

شرایط منابع آب در ایران به قدری جدی گردیده که می بایست دیگر تدابیر جدی برای این حوزه در نظر گرفته و با نگاه جدی تری به موضوع تنش آبی در ایران پرداخته گردد.

منبع: خبرگزاری ایسنا
انتشار: 30 دی 1397 بروزرسانی: 5 مهر 1399 گردآورنده: andishemag.ir شناسه مطلب: 47

به "اعدادی که روزبه روز کوچک تر می گردد" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "اعدادی که روزبه روز کوچک تر می گردد"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید